วันที่ 29 ก.ย 68 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชุมชนบ้านสันสลี หมู่ที่ 7 ตำบลเจริญราษฎร์ อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ได้รับการยกย่องให้เป็นหมู่บ้านน้ำปูหนึ่งเดียวของจังหวัด และถือเป็นแหล่งผลิตน้ำปูที่สืบทอดภูมิปัญญามานานกว่า 100 ปี จากรุ่นสู่รุ่นจนถึงปัจจุบัน สร้างงานสร้างรายได้หลักแสนบาทต่อปี และก้าวไกลไปสู่ตลาดต่างประเทศ น้ำปู หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “น้ำปู๋” มีลักษณะคล้ายกะปิ แต่ผลิตจากปูนาที่จับได้ตามท้องนาในช่วงหลังฤดูดำนา ระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม ซึ่งเป็นช่วงที่ปูนามีจำนวนมากและเจริญเติบโตเต็มที่ สำหรับวิธีการทำน้ำปูของบ้านสันสลีมีความพิถีพิถันและเป็นเอกลักษณ์ โดยจะนำปูสดมาล้างให้สะอาด ป่นละเอียด กรองเอาแต่น้ำแล้วนำไปหมัก ก่อนจะนำมาต้มเคี่ยวจนได้เนื้อเข้มข้นและกลิ่นหอมเฉพาะตัว
ป้าจันทร์ติ๊บ ปันสุวรรณ ผู้สืบทอดภูมิปัญญาการทำน้ำปู เปิดเผยว่า สูตรการทำน้ำปูของบ้านสันสลีมีเอกลักษณ์เฉพาะ ด้วยการคัดสรรปูแยกเอาแต่เนื้อและใช้สมุนไพรพื้นบ้าน เช่น ข่า ขิง ตะไคร้ ใบฝรั่ง พืชผักสมุนไพรอื่น ๆ ที่ช่วยเพิ่มรสชาติและความหอม และในส่วนอื่นของปูเช่นก้ามปู หรือ(กีมปู)มันปู และกระดองปู จะแยกออกมาขายอีกส่วนหนึ่งจนทำให้น้ำปูที่ผลิตในหมู่บ้านมีรสชาติแตกต่างและเป็นที่นิยมของผู้บริโภค น้ำปูของเรานำไปทำอาหารได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นน้ำพริกน้ำปู แกงหน่อไม้ใส่น้ำปู ตำส้มโอ หรือแม้แต่จิ้มผลไม้รสเปรี้ยว เช่น มะขามอ่อน มะยม มะปริง ก็เข้ากันได้ดี ปัจจุบันน้ำปูบ้านสันสลีจัดจำหน่ายทั้งในรูปแบบกิโลกรัมและบรรจุกระป๋อง ราคาเริ่มต้นตั้งแต่ 30 บาท ไปจนถึง 300 บาทต่อกิโลกรัม และก้ามปู หรือ(กีมปู)จะขายราคา กิโลละ 150 บาท ส่วนกระดองและมันปูจะทำเป็นอ่องปูขายในราคาอันละ 5-10 บาท ในแต่ละวันจะมีพ่อค้าแม่ค้ามารับชื้อตลอด และน้ำปูจะผลิตได้วันละหลายร้อยกิโลกรัมและแต่ละปีจะทำน้ำปูมากกว่า 2-3 ตัน สามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชนหลักแสนโดยจะมีการรวมตัวกันจัดตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนเพื่อบริหารจัดการการผลิตและการตลาด ทำให้สามารถวางจำหน่ายได้ตลอดทั้งปี และกลายเป็นสินค้าโอท็อปชื่อดังของจังหวัดพะเยา
ที่สำคัญ น้ำปูบ้านสันสลีไม่เพียงแต่ได้รับความนิยมภายในประเทศเท่านั้น แต่ยังมีการส่งออกไปยังต่างประเทศ อาทิ สวีเดน ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น สร้างชื่อเสียงให้กับชุมชนและจังหวัดพะเยาอย่างต่อเนื่อง
ทั้งนี้ น้ำปูบ้านสันสลีถือเป็นตัวอย่างของการสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สามารถพัฒนาเป็นสินค้าชุมชน สร้างรายได้ และก้าวไกลสู่เวทีโลก ผู้สนใจสามารถติดต่อสอบถามหรือสั่งซื้อได้ที่ โทร. 081-602-6572
